Tìm hiểu về chỉ số chất lượng không khí và tác động của nó tới sức khoẻ

Không khí ngày càng ô nhiễm ảnh hưởng đến sức khỏe mọi người chính vì thế chúng ta càng cần biết về các chỉ số chất lượng không khí để đánh giá được chất lượng không gian sống và có những biện pháp cải thiện.

=> Xem thêm: Tổng hợp những yếu tố gây ô nhiễm môi trường không khí trong đô thị

1. Tìm hiểu về chỉ số chất lượng không khí

1.1.  Chỉ số chất lượng không khí là gì?

Chỉ số chất lượng không khí được hiểu là những thông số đo lường về chất lượng không khí tại một khu vực nhất định và biểu thị bằng kết quả chỉ số báo cáo (AQI). Từ chỉ số này chúng ta sẽ đánh giá được mức độ ô nhiễm của không khí. Thông thường chỉ số càng cao thì mức độ ô nhiễm càng lớn.

Theo cơ quan nghiên cứu EPA (The U.S. Environmental Protection Agency – Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ) tính toán chỉ số AQI với 5 thông số ô nhiễm không khí chủ yếu:

Ozone mặt đất;

Ô nhiễm phân tử (còn gọi là hạt lơ lửng): Thường đánh giá qua chỉ số bụi mịn PM 2.5 và PM10. Các hạt bụi này đi vào đường hô hấp khi con người hít thở.

PM (Particulate Matter) là có nghĩa là chất dạng hạt (rắn hoặc lỏng).

PM 2.5 chỉ các hạt có kích thước nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 micromet (μm). Số PM10 là chỉ những hạt có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 10 μm (nhưng lớn hơn kích thước PM 2.5).

Các loại hạt bụi PM2.5 và PM10 được hình thành từ các chất như cacbon, sunphua, nitơ và các hợp chất kim loại khác. Ở các thành phố lớn, hạt bụi mịn PM 2.5 có thể sinh ra từ hoạt động công nghiệp như đốt nhiên liệu hóa thạch, hoặc bụi từ các công trình xây dựng, bụi đường phố, đốt rác thải, đám cháy, khói máy công nghiệp, phá rừng, hút thuốc, và đặc biệt là từ khí thải của các phương tiện giao thông.

Carbon monoxide (CO).

Sulfur dioxide (SO2).

Nitrogen dioxide (NO2).

Đối với mỗi chất gây ô nhiễm, EPA đã thiết lập các tiêu chuẩn chất lượng không khí quốc gia để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. EPA đã quy định một màu sắc cụ thể đối với từng khoảng giá trị AQI để mọi người hiểu dễ dàng hiểu được cho dù ô nhiễm không khí đang đạt tới mức độ không lành mạnh trong cộng đồng của họ.

1.2. Cách xác định mức độ ô nhiễm thông qua các chỉ số chất lượng không khí

Để đo chỉ số chất lượng không khí chúng ta sẽ đo bằng những dụng cụ kỹ thuật chuyên biệt mà nó có thể đo được nồng độ trung bình của các chất trong không khí theo mức độ thời gian trong 1 giờ, 8 giờ hoặc 24 giờ.

• Bụi mịn PM10
• Bụi mịn PM2.5
• Khí NO2
• Khí O3 (Ozon)
• Khí CO
• Khí SO2
• Khí NH3
• Chì

Từ chỉ số AQI chúng ta sẽ đánh giá chất lượng không khí như sau:

2. Tác động của ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến con người

Nếu như chúng ta sống trong vùng có không khí ô nhiễm cao sẽ có nguy cơ tiềm ẩn mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng tới sức khoẻ.

• Bệnh hô hấp

Chúng ta hít phải không khí ô nhiễm sẽ làm cho hệ hô hấp bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trong đó phải kể đến các bệnh liên quan đến đường hô hấp như: viêm mũi, viêm họng, viêm phổi. Thậm chí nếu sinh sống trong khoảng thời gian dài có thể gây ra các bệnh ung thư phổi, ung thư vòm họng,…

• Bệnh tim mạch

Khi các phân tử bụi mịn, chất ô nhiễm đi vào trong phổi chúng sẽ nhanh chóng phát tán vào hệ tuần hoàn dẫn đến nguy cơ giãn nở và co thắt mạch máu. Các mạch máu bị giảm kích cỡ dẫn đến cản trở lưu thông, tăng nguy cơ tim mạch, đột quỵ.

• Thận bị ảnh hưởng nghiêm trọng

Khi hệ tuần hoàn có nhiều tác nhân gây hại sẽ khiến cho thận bị ảnh hưởng nghiêm trọng do không đủ khả năng lọc sạch máu. Khi thận bị tổn thương sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều bệnh lý khác.

• Những ảnh hưởng khác đến cơ thể

Ngoài một số tác động ảnh hưởng bệnh lý quan trọng trên nếu sống trong khu vực ô nhiễm lâu dài có thể khiến cơ thể mệt mỏi, đau nhức xương khớp, đau nhức cơ thể, nhanh lão hoá, ….

Chính vì những tác hại tiềm ẩn lớn đến từ ô nhiễm không khí mà hàng ngày chúng ta cần cập nhật các chỉ số chất lượng không khí để có thể nắm bắt được những thông tin quan trọng và có những giải pháp mang đến bầu không khí tốt hơn cho không gian sống.

Video: