Tìm hiểu chi tiết về các chỉ số chất lượng không khí

1. Chỉ số chất lượng không khí là gì?

Chỉ số chất lượng không khí (AQI) hiểu đơn giản là một chỉ số báo cáo chất lượng không khí hàng ngày. Chỉ số này sẽ cung cấp đến con người các thông tin về mức độ ô nhiễm không khí một cách trực quan nhất, từ đó cho thấy không khí tại khu vực bạn đang sống trong lành, an toàn hay ô nhiễm. Chỉ số chất lượng không khí càng cao thì mức độ gia tăng ô nhiễm không khí càng nguy hiểm và càng gây hại cho sức khỏe con người. 

>>> Xem thêm: Vì sao mùa đông ô nhiễm không khí hơn mùa hè?

2. Bằng cách nào có thể xác định được chỉ số chất lượng không khí?

Thông thường, chỉ số chất lượng không khí sẽ được EPA (The U.S. Environmental Protection Agency – Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ) tính toán thông qua 5 chỉ số sau:

• Ozon mặt đất

• Ô nhiễm phân tử (phân tử tồn tại dưới dạng các hạt bay lơ lửng): thông thường, chỉ số ô nhiễm phân tử được đo lường qua chỉ số các loại bụi mịn có hại như PM2.5, PM10. Đây đều là những loại hạt bụi mịn siêu nhỏ, con người có thể hít phải và có thể đi sâu vào trong hệ hô hấp.

       - PM (Particulate Matter) là có nghĩa là chất dạng hạt (rắn hoặc lỏng).

       - PM 2.5 là những loại hạt trong không khí có kích thước bằng hoặc dưới 2,5 micromet (μm). Số PM10 là chỉ những hạt có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 10 μm (nhưng lớn hơn kích thước PM 2.5).

       - Các hạt bụi PM2.5 và PM10 có thể được tạo nên từ nhiều chất như cacbon, sunphua, nitơ và các hợp chất kim loại khác. Ngoài ra, tại các thành phố lớn, những loại bụi mịn có thể được hình thành từ rất nhiều hoạt động khác nhau. Điển hình trong đó là từ các hoạt động công nghiệp, đốt nhiên liệu, bụi đường phố, đám cháy, khói từ nhà máy công nghiệp và khí thải từ phương tiện giao thông. 

• Carbon monoxide (CO)

• Sulfur dioxide (SO2)

• Nitrogen dioxide (NO2)

3. Tình hình chất lượng không khí tại Việt Nam

Theo cập nhật mới nhất từ ứng dụng PAM Air (đây là mạng lưới quan trắc môi trường không khí độc lập đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam), ô nhiễm không khí tại Hà Nội, Thái Nguyên, Hưng Yên hiện đang ở mức cao nhất (mức nguy hiểm nhất) trên thang đo chỉ số chất lượng không khí. 

Vào thời điểm đầu năm, một số điểm đo như tại Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp Thái Nguyên, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên, chỉ số AQI là 406, chỉ số bụi mịn PM2.5. là 382.7. Hay tại điểm đođiểm đo tại xã Lương Tài, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên, cho chỉ số AQI ở mức 330, chỉ số bụi mịn PM 2.5 là 277.5. Khu đô thị Times City, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, cho chỉ số AQI ở mức 338, chỉ số bụi mịn PM 2.5 là 312.9. Đây đều là những chỉ số được đo ngẫu nhiên nhưng lại cho kết quả cực kỳ đáng báo động. Chỉ số ô nhiễm không khí quá cao và vượt ngưỡng an toàn rất nhiều lần. 

Ngoài ra, hàng chục điểm đo trên cả nước cho chất lượng không khí ở mức rất có hại cho sức khỏe (AQI từ 201 - 300). Khu vực Bắc Bộ có nhiều điểm đo ở mức này nhất với 19 điểm, Trung Bộ có 3 điểm.

>>> Tìm hiểu thêm: Đâu là giải pháp không khí sạch cho nhà chung cư?

4. Những cách bảo vệ sức khoẻ của gia đình trước ô nhiễm không khí

Một số việc làm thiết thực để bảo vệ sức khoẻ của chính mình và người thân khỏi các tác động xấu từ ô nhiễm không khí là:

• Tìm hiểu kỹ về các chỉ số chất lượng không khí từ đó theo dõi diễn biến ô nhiễm không khí tại khu vực sống của mình và gia đình.

• Không hút thuốc lá, đặc biệt là tại gia đình có người già, trẻ em, phụ nữ mang bầu, người có tiền sử bệnh hô hấp,...

• Sử dụng khẩu trang đạt chuẩn có thể cản bụi mịn khi ra đường.

• Thường xuyên dọn dẹp và vệ sinh nhà cửa sạch sẽ.

• Sử dụng máy lọc không khí để loại bỏ bụi mịn, các chất ô nhiễm và khử mùi hiệu quả hơn.

• Người dân ở khu vực không nên đốt rơm rạ.

• Chuyển qua sử dụng các nguồn nhiên liệu sạch như bếp điện, bếp từ để đun nấu.

• Trồng thêm cây xanh trong nhà.

• Tạo sự thông thoáng cho không gian sống.

Video: